معبد بادامیار توفارقان | قدمگاه آذرشهر

در سفری به دامنه‌ی قبله داغی آذرشهر می‌توانیم شاهد یکی از نمونه‌های دیدنی ‌و بی‌نظیر معماری دوران باستان باشیم. این معماری مربوط به یک معبد مهر پرستی است که به گفته‌ی کارشناسان ۵ تا ۱۲ هزار سال قدمت دارد. بنای این معبد به صورت یک غار دستکند در دل یک تپه صخره ای است. در ورودی غار یک طاق سنگی قرار دارد و آنطور که به نظر می‌رسد دارای یک درب بوده است که اکنون اثری از آن نمانده است. بعد از عبور از طاق سنگی وارد یک دالان نسبتا طولانی می‌شویم و سپس به قسمت دایره ای و گنبدی بنا میرسیم. این فضای دایره ای دارای قطری ۱۴/۵ متری و ارتفاع ۱۲/۱۰ متری است در قسمت بالایی گنبد یک حفره‌ وجود دارد که هم محل تهویه و هم محل تامین نور فضا بوده است. بنابر گفته‌ها از این حفره هشت شمش طلا آویزان بوده است که با منعکس کردن نور خورشید و ماه در طول شبانه روز داخل غار را روشن تر مینموده است که بعدها در حمله‌ی روسها به آذربایجان توسط روسها به تاراج رفته است. همچنین در سمت راست ورودی معبد یک قسمت خالی وجود دارد که یک سنگ یشم در آن قرار داشته است که حدود ۴۵ سال پیش دزدیده شده و اکنون در موزه‌ی لندن با عنوان سنگ آذرشهر به نمایش گذاشته می‌شود‌.
بنابر نظر باستان شناسان این مکان در ابتدا به صورت معبد آیین مهر پرستی بوده است بعدها باظهور آیین زرتشت این معبد به آتشکده تبدیل شده و در دوره‌های بعدی به خانقاه و محل عبادت مشایخ صوفیه و درویشان بدل گشته است.
سپس در دوره‌ی ایلخانیان با ایجاد محرابی رو به قبله در بنا به مسجد تبدیل شده است. این محراب آراسته به مقرنس کاری و کنده کاری می‌باشد. هم اکنون نیز به عنوان مسجد کاربری داشته و اهالی روستا اغلب مراسمات مذهبی در این محل برگزار میکنند.
همچنین در ۲۰۰ متری معبد یک گورستان تاریخی وجود دارد که به کوشش آقای رحیمی ایجاد شده که اکثر سنگ‌های قبر این گورستان مربوط به دوره ایلخانیان می‌باشد.
قدمگاه در سال ۱۳۴۷ ثبت ملی شده است.
آدرس دقیق: در ۱۲ کیلومتری آذرشهر، بعد از عبور از روستای خراجو و بعد از ۲ کیلومتری روستای بادامیار

عکس شاخص: کیوان شهبازی
عکس های گالری: مهسا لطفی